poniedziałek, 8 czerwca 2009

Kielonek


I oto teraz, gdy doczekałam się czasów kiedy mogę do woli czytać czytać czytać, gdy postanowiłam się w literaturze nieśpiesznie rozsmakowywać w przeciwieństwie do bylejakiego czytania w biegu - właśnie teraz w moje ręce wpadają tytuły, które pochłania się jednym tchem, właściwie bez kontroli nad czasem. Po prostu - jak się już zacznie, to jakiś demon czający się w kartkach nie pozwala się od nich oderwać. Trzeba pędzić wzrokiem po kolejnych linijkach i czytanie z jazdy osobowym zmienia się w podróż intercity.

Kolejną taką książką po Balzakianach jest Kielonek Alaina Mabanckou. To książka wydana przez nowo powstałe krakowskie wydawnictwo Karakter, którego założyciele - cała trójka zdobywała wydawnicze szlify w Znaku - zastrzegają "Wydajemy, co się nam podoba". Wśród swoich propozycji mają cztery tytuły: To oślepiające, nieobecne światło Ben Jellouna (książka zaczęta przeze mnie, ale czekająca na półce na czas, kiedy będą już mogła czytać tak przerażające powieści), Dzieci bohaterów Lyonel Trouillot, Fruwającą duszę Yoko Tawady i właśnie Kielonka.
I muszę przyznać, że Karakter mnie zainteresował, zaintrygował, patrzę na to wydawnictwo z nutką zazdrości, że ja też bym tak chciała - wyszukiwać i powoływać do polskiego życia tytuły, które mnie urzekły. Życzę powodzenia wydawnictwu na trudnym rynku wydawniczym.
Ale wracając do Kielonka. Z literaturą pijacką jestem nieco zaznajomiona. Przy okazji pisania pracy magisterskiej o języku Pilchowskich powieści przestudiowałam rozmaite artykuły o literaturze pijackiej, o etosie pijaństwa, o chorobach alkoholowych wielkich twórców. I wierzcie mi, o piciu powstały już naprawdę opasłe tomy.
Jednak książka Mabanckou to prawdziwa perełka. Nie dziwi mnie absolutnie zachwyt krytyków i moich blogowych koleżanek nad tą książką. To książka napisana po mistrzowsku, ze swadą, z zacięciem. A pomysł pominięcia kropek w całości - po prostu genialny. Bo dzięki temu powieść czyta się tak, jak zapewne życzyłby sobie autor - prześlizgując się po tekście w delirycznym drżeniu i zafascynowaniu. Słowotok narratora, tytułowego Kielonka, to właśnie takie pijackie gadanie. Rzecz dzieje się w Republice Konga. Kielonek siedzi całymi dniami w barze "Śmierć kredytom", a jego misją jest spisanie na luźnych kartkach dziejów tej spelunki. A ponieważ Kielonek właściwie nie trzeźwieje, jego pisanina jest właśnie taka gadana, z licznymi wtrąceniami w stylu "no nie?", z takim pleceniem, co ślina na język przyniesie, i licznymi dygresjami. Myliłby się jednak ten, kto sądzi, że to bełkot bez ładu i składu. Wręcz przeciwnie. W opowieściach Kielonka znajdziemy wiele wtrętów i sformułowań świadczących o ogromnej erudycji, o znajomości literatury (nawiązania do Marqueza, Prousta i wielu innych twórców), wiele aluzji i odwołań do symboli kulturowych. Zastosowane chwyty literackie upewniają czytelnika w przekonaniu, że oto ma do czynienia ze świetną literaturą. To język, który skrzy się i migoce, w który wpadamy niczym w otchłań; czytanie staje się dla nas nałogiem. Za tę pasję pisania i żywiołość należą się Mabanckou wyrazy najzwyższego uznania.
Gorąco zachęcam do zapoznania się z książką i całą galerią niezwykłych postaci w niej prezentowanych. Choć to ludzie przegrani, wykiwani przez los, zepchnięci na margines, przepełnieni goryczą i pełni pretensji do świata, zapewniam was, że ich losy nie znudzą was ani przez chwilę, a lekturze będzie towarzyszyć to zaduma, to znów głośny śmiech.
Jak na razie wydawcy Karakteru dotrzymują słowa - jest i niekonwencjonalność, i tajemnica, łamanie tabu i schematów, i odkrywanie nowych terytoriów. Czas spędzony z książką Kielonek to na pewno czas dobrze wykorzystany.

6 komentarzy:

  1. Dziękuje za podpowiedź, bardzo lubię takie książki - monologi ludzi pogubionych w życiu.

    OdpowiedzUsuń
  2. W takim razie Kielonek na pewno Ci się spodoba.

    OdpowiedzUsuń
  3. Nawet jego imię, pseudonim (?) kojarzy się jednoznacznie. Przynajmniej w rodzimej, wielkopolskiej gwarze.

    Pozwolę dodać sobie do linków i odwiedzać częściej :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Och, po Twoich ostatnich notkach już robię listę zakupów, a właściwie prezentów dla siebie:), tylko, że ja tak wolno czytam...:(

    OdpowiedzUsuń
  5. Nawizązanie do Prousta, powiadasz? Jezu....ja zbankrutuję! Przestan juz czytac.

    OdpowiedzUsuń
  6. Mnie "Kielonek" również urzekł, ale zupełnie nie czytałem tej książki jako alkoholowej gawędy - raczej jako wycieczkę w stronę czegoś pomiędzy mówieniem a pisaniem. Z mocnym postkolonialnym akcentem,

    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń